Zingen, verwondering, dankbaar zijn. Het heeft allemaal met elkaar te maken. Maar hoe werkt dat nou in mij? Ben ik dankbaar voor iets en ga ik dan zingen? Of ga ik zingen en raak ik daardoor een gevoel van dankbaarheid in mijzelf aan? Zo’n dankbaar gevoel dat in mijn diepste innerlijk aanwezig is en niet door iets speciaals opgeroepen wordt.

En hoe werkt dat als je niet gewend bent om te zingen? Of als je denkt dat je helemaal niet kunt zingen, dat je beter je mond kunt houden? De moeite waard om toch eens te proberen en verwonderd te horen hoe jouw stem blijkt te klinken. Er is weinig nodig om zingend dankbaar te zijn: stilte, één toon en verwondering. Werkelijk luisteren naar die ene toon die nu klinkt en verwonderd zijn over wat deze toon je in dit moment te zeggen heeft. En in dat luisteren naar die klank, die oprijst en weer terugkeert in de stilte, rijst vanzelf een volgende klank op. Zo zingen, al improviserend en luisterend, haalt ons uit ons hoofd en zorgt ervoor dat allerlei gedachten en ideeën even stoppen. Dan is er ruimte in het hart, ruimte voor pure vreugde en dankbaarheid.

David Steindl Rast verwoordt dit heel mooi in Muziek van de Stilte, waarin hij beschrijft wat Gregoriaanse zang in ons teweeg kan brengen. In de Gregoriaanse zang klinkt ook steeds één toon tegelijk:

De stille extase van Gregoriaanse zang spreekt mensen van elk geloof aan. Waar komt die tijdloze fascinatie vandaan? Gregoriaanse zang raakt ons diep van binnen omdat deze ons oproept het nu binnen te treden: om stil te staan, te luisteren en aandacht te schenken aan wat dit moment ons te zeggen heeft. Het spreekt de monnik in ons aan, onze ziel, die verlangt naar vrede en naar verbondenheid met een ultieme bron van zin en waarde.
(Muziek van de Stilte, ‘De getijden; de seizoenen van de dag’)

En verderop schrijft broeder David over het geschenk van het leven:

Het geschenk in ieder geschenk is altijd de gelegenheid. Meestal is het de gelegenheid je te verheugen en van het moment te genieten. Vaak schenken we niet genoeg aandacht aan de vele gelegenheden die we iedere dag krijgen om eenvoudig weg alleen maar te genieten: van de zon die door de bomen schijnt, de dauw die schittert op een ontluikende bloem, de glimlach van een baby, de omhelzing van een vriend…

Het leven wordt ons geschonken; ieder moment wordt ons geschonken. Het enig passende antwoord daarop is dankbaarheid. Wanneer we gaan beseffen dat alles een geschenk is, dan is het vanzelfsprekend dat we dankbaar zijn en alles wat gebeurt beschouwen als een gelegenheid om gehoor te geven aan het leven dat ons geschonken is. (ibid. ‘Lauden’)

In dat besef kunnen we zingen, in volle vreugde, gewoon omdat het opwelt; improviserend en luisterend in verwondering naar wat er klinkt, één toon of meer, alleen of in samenklank: muziek die ons zomaar geschonken wordt.
Dat ik er zo over kan spreken of schrijven heb ik puur te danken aan Jan Kortie en zijn leerling/collega Sarah Jens van Centrum voor stembevrijding.
Informatie en contact: CENTRUM VOOR STEMBEVRIJDING